Ogenschijnlijk gemak

Een workshopwoord vond ik het, vooral gebruikt door trainers en managers. Het klonk ongelukkig. ‘Ik had ooit een bevlieging, maar die is nooit over gegaan’. Het voelde wat ongemakkelijk: ‘Zag je dat? Dat vliegtuig bevloog me, potverdorie!’.

Ik vond het wel een mooi woord -welluidend ook-, vergelijkbaar met lommerrijk, schemering of fluisteren. Het had iets fluweels, iets romantisch zelfs wellicht. Maar het verschil met gedrevenheid bijvoorbeeld, dat zag ik nog niet zo helder.

‘Is dit het nu?’ dacht ik als een collega redactielid weer tot diep in de nacht bezig was met het schrijven van een artikel. ‘Is dat het?’, als een ander belangrijke tijd met zijn familie afbrak en half Nederland doorreisde om in te vallen als fotograaf. Desalniettemin, zeker was ik niet.

Gisteren was ik voor het eerst zonder twijfel. Drie jonge pianisten brachten op elegante en sierlijke wijze -met ogenschijnlijk gemak- een publiek in volledige vervoering. Vol verwondering sloeg ik hen gade. Ze namen me mee naar mijn jeugd, naar een jongen die soms zo bevlogen was dat hij dagenlang de grond niet raakte.

Als tiener was ik bevlogen over literatuur, muziek en de ideeën die daaruit ontsprongen. Moeiteloos filosofeerde ik erover tot in de vroege ochtenduren met vrienden en vreemden bij kampvuren aan het strand of in cafés. Ik verdween in de boeken van Tolkien en zocht middagen lang gitaarpartijen van Jimi Hendrix uit. Ik schreef vol vuur een ode aan het leven en rende vervolgens de halve stad door om deze af te leveren bij het huis van een vriendinnetje.

In de rust van de pianisten, spelend op hun vleugel, kwam ik die tiener weer tegen. Mijn bezieling van weleer leek herboren. Ik nam mij voor het verlangen naar die momenten, waarop inspanning niet langer aan de orde is en alles als vanzelf gaat, om te zetten in daden. Picasso zei ooit: ‘alle kinderen zijn kunstenaars, het probleem is het hen te laten blijven wanneer ze opgroeien’. Ik vermoed dat het met bevlogenheid niet anders is. Dus zal ik vechten tegen de beslommeringen en ga ik voor de passie. Het kost moeite maar uiteindelijk geloof ik dat het het waard is.

Eerder gepubliceerd in het verenigingsblad van Mensa Nederland, ‘HiQuarterly’, jaargang 1, #4 december 2013